- Ameliyat randevüsü olan hasta ameliyat gününden 2-3 gün önce varis polikliniğine başvurarak gerekli tetkik ve anestezi konsültasyonunu yaptırması gerektirmektedir.
- Ameliyattan bir gün önce cerrahi saha kasık ve tüm alt ekstremitenin cilt temizliğinin yapılması.
- Varis ameliyatı olacak hastalar ameliyat randevüsü olduğu gün sabah saat …………….de aç karnına kalp damar cerrahisi servisine gelirler.
- Hastanın yanında getirmesi gerekenler
– Gerekiyorsa sosyal güvencesine göre kurumundan sevk belgesi
– Hastalığı ile ilgili tetkik ve evraklar
– Klass1 / Klass 2 basınçta diz üstü veya külotlu / dizaltı varis çorabı
– Yarı yapışkanlı elastik bandaj
– Steril strip (dikişsiz varis müdahalesi yapılacak hastalar için)
Ameliyat
- Ameliyat sabahı hasta ayakta dururken uygun bir kalemle varisli damarlar işaretlenir.
- Varisin boyutuna ve damar yapısına göre tedavi şekline karar verilir.
– Endovenöz Kateter tedavisi ve/veya pakelerin çıkarılması
– Klasik safen ven stiping ve/veya pakelerin çıkarılması
– Sadece pakelerin çıkarılması - Yapılacak işleme göre hastayla konuşularak anestezi şekline karar verilir.
– Bölgesel sadece ameliyat yapılacak bölgenin uyuşturulması ve/veya sedasyon
– Spinal Anestezi (Uyanık olarak sadece belden uyuşturma)
– Genel anestezi - Ameliyat işlemi tamamlandıktan sonra baskılı gazlı bezler konularak bacak ayak parmaklarından kasığa kadar elastik bandajlarla sarılır.
Ameliyat sonrası
- Ameliyat sonrası ilk gece hasta ameliyat olan bacağı yüksekte olacak şekilde yatakta istirahat ettirilir. Anestezinin etkisi geçtikten sonra hasta her iki saatte 5-10 dakika yürütülür.
- Ameliyat sonrası hafif ağrı olabilir. Sarılan bandaj sıkı olup hastaya rahatsızlık verebilir. Böyle durumlarda servis doktoruna haber veriniz.
- Ertesi sabah pansumanı çıkartılır ve varis çorabı giydirilir.
- Cerrahın görüşüne, hastaya uygulanan cerrahinin büyüklüğüne ve hastanın ağrı durumuna göre hasta ameliyat günü veya ertesi gün taburcu edilebilir.
- Endovenöz kateter tedavisi yapıldıysa hastalar işlem sonrası serviste 30 dakika yürümeleri gerekmekte ve bir problem yok ise aynı gün taburcu ediebilmektedirler.
Taburculuk sonrası
- Varis cerrahisi sonrası hastalar derin ven trombozu gelişmemesi için hareket etmeleri büyük önem arz etmektedir. İlk zamanlar çok uzun süreli olmamak şartıyla sık sık dolaşmalarını ve hareket etmelerini öneriyoruz.
- Günlük aktivitelerde hiçbir kısıtlama yok.
- Varis çorabı kullanımı:
– Klasik cerrahi tedavi yapılanlarda ilk gün varis çorabı çıkarılmayacak diğer günlerde gece yatarken varis çorabı çıkarılacak ve sabah yataktan kalkınca tekrar giyilecek.
– Endovenöz kateterle işlem yapılan hastalarda ameliyat sonrası bandaj üstüne varis çorabı giydirilmekte ve 2 gün çorap çıkarılmamalı. Daha sonraki günlerde gece yatarken varis çorabı çıkarılacak ve sabah yataktan kalkınca tekrar giyilecek. - Klasik cerrahi yapılanlarda varis çorabı 1 ay endovenöz kateterle işlem yapılanlarda 15 gün mutlak giymesi gerekmektedir. Daha sonraki günlerde varis çorabı kullanımı ile ilgili doktorunuzla irtibat kurunuz.
- Dikişlerin alımı:
– Operasyon kısmen de bir kozmetik bir işlem olduğu için cilt insizyonları olabildiğince küçük olmakta veya dikiş almaya gerek olmayabilir.
– Alınacak dikişler var ise ameliyattan 7-10 gün sonra kalp damar cerrahisi polikliniğine başvurulmalı.
• Eğer var ise cerrahi kesi mevcut ve iz kalmaması için …………………… adlı merhem yazılmış ise dikişler alındıktan 10 gün sonra kesi yerlerine en az 3-6 ay boyunca günde 3-4 kere sürülmeli
Kontrol ve varsa kalan yandaş damarların tedavisi
Operasyondan 3 ay sonra hasta kontrole gelerek tekrar muayene edilir. Kalan küçük pakeler ve kılcal genişlemeler, damarların boyutuna göre iğne tedavisi ( skleroterapi ) ve /veya transkutan lazer tedavisi planlanır.
VARİS HASTALARININ DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR NELERDİR?
Varis hastalığı ttekrarlama özelliği olan bir hastalıktır. Varis oluşumunda ve tedavinin seyrinde günlük yaşantımızda aslında önemsiz gibi gözüken bazı hareket ve yaşam tarzlarımızın oldukça önemi vardır. Bu nedenle tedavinin seyrini ve hastalığın ilerlemesini ve tekrarlamasını önlemek için dikkat etmemiz gereken bazı konular vardır.
Bunları şu şekilde özetleyebiliriz.
1. Bol Hareket: her hareket yaralıdır. En iyisi yürüme, yüzme, bisiklet, gibi sürekliliği olan hareketlerdir. Aniden durma ve sıçrama gibi hareketlerle birlikte olan sporlar (futbol, basketbol vb.) varis yönünden sakıncalıdır.
2. Bir saatten daha uzun süre oturmayın ya da ayakta kalmayın. Oturan birinin arada bir ayağa kalması ve dolaşması gerekir. Günde bir çok kez bacakları yüksekte tutmak yararlıdır. Ayrıca ayaklarınızla A harfi yapacak gibi topukları uzaklaştırıp, baş parmakları birleştirin. Topukları birleştirip parmakları uzaklaştırarak V harfi yapın. Topuklarınız yerde kalsın, ayaklarınızın ön kısmını yukarı kaldırın. Sonra ayaklarınızın önü yerle temastayken topuklarınızı yukarı kaldırın. Hareketlerin hepsini 10 ar kez tekrarlayın.
3. Soğuk suyla bacaklara duş yapmak. Cilde uygulanan soğuk su ile venler büzülür ve kan daha çabuk kalbe akar. Bu amaçla banyo küvetini üçte birine kadar soğuk su ile doldurun (14-16 derece). Bu su içinde on dakika dolaşın. Her adımda ayağınızı tamamen sudan çıkartıp sonra tekrar sokun. Diğer bir yöntem de sabah ve akşam bacaklara ayaklardan başlayıp yukarı doğru soğuk su duşu uygulamaktır.
4. Bol giysileri tercih edin. Sıkı kemerler kan akımını zorlaştırır. Külotlu çorapların da bel kısmını sıkmaması gerekir.
5. Ayakkabı topukları 5 cm.den yüksek olmamalı. Topuklar ne kadar yüksekse bacak kaslarının pompalama işlevi o kadar zayıftır. Giydiğiniz ayakkabıyı her gün değiştirin. Değişik yükseklikteki topuklar kan pompasına uyarıcı etki yapar.
6. Doğru beslenme. Doğru beslenme vücuda gerekli yapı maddelerini sağlar. Bağ dokusunun dayanıklılık ve esnekliğini sağlayan kollajen ve elastin liflerinin azalması bir çok organda yetmezliğe yol açar. Bağ dokusu zayıflığı varis oluşumuna neden olur. Doğru beslenme bağ dokusunu güçlendirir ve aşırı kikoyu önler. Günde en azından iki litre sıvı tüketilmelidir.
7. Venlere dışarıdan mekanik destek. Dıştan destek görevi yapan külotlu çorapların iyi kaliteli olanları hafif varislerde yarar sağlar. Aşırı varis şikayetlerin de ise sıkıca kavrayan özel varis çorapları faydalıdır.
8. Sigara içilmemelidir. Sigara ve oluşturduğu serbest radikaller damar duvarına zarar vererek damar hastalıklarının oluşmasını çabuklaştırır.
9. Bitkisel maddeler. Bitkisel kaynaklı venleri sıkılaştıran maddelerin (at kestanesi, gotu kola,rutin, diosmin) pomat ve hapları yararlı olabilir.
10. Hormonlar. Kadınlık hormonu östrojen, damarlarda genişlemeye yol açar. Bu nedenle kadınlarda varis erkeklerden daha sık görülür. Progesteron östrojenin yol açtığı damar genişlemesini önler. Oluşmuş olanları geçirmez, ancak ilerlemesini durdurur. Progesteron jel şeklinde kullanılabilir.